Akademia to początkowy etap edukacji kandydatów na ninja, do czasu jej ukończenia nie są uważani za prawdziwych shinobi. Nauka rozpoczyna się zwykle w wieku dziewięciu lat i trwa cztery lata. Istnieją przypadki, w których nauki pobierane są od młodszych lat oraz kończące się wcześniej, przykładem czego jest Itachi Uchiha, który ukończył akademię w wieku siedmiu lat.

Wiedza wymagana na egzaminach końcowych (praktycznych i teoretycznych) obejmuje podstawowe umiejętności shinobi takie jak taijutsu, posługiwanie się bronią (kunai i shurikeny) oraz elementarne ninjutsu (różniące się w poszczególnych wioskach), np. Nawanuke no Jutsu, Kawarimi no Jutsu, Bunshin no Jutsu.

Ukończenie akademii oznacza, że dany student staje się pełnoprawnym ninja na poziomie genina, otrzymując przy tym symbol pomyślnego zakończenia nauki podstawowej – ochraniacza na czoło z symbolem wioski. Sam ochraniacz bywa często noszony w inny sposób, np. jako opaska (Sakura), przepaska na rękę (Shikamaru) lub biodra (Rock Lee).

Ogólne wymagania przedstawiane kandydatom na ninja różnią się między poszczególnymi akademiami: studenci Konohy muszą pomyślnie przejść test pisemny oraz prezentację podstawowych technik ninjutsu (choć zdarzają się wyjątki, Rock Lee zdaje egzamin mimo braku wykonywania technik ninjutsu na rzecz nieprawdopodobnie rozwiniętych technik taijutsu).